Amsterdamse
Akten
van de Amsterdamse notarissen
Fijnbesnaarde vechtersbaas?
In de nacht van 18 mei 1615 werden kapitein Hendrick Cleuter en zijn buren plots uit hun slaap gerukt door 'getijer en gesmijt' op straat. Wat was er aan de hand? En was er misschien een relatie met Cleuters gedrag aan boord?
Niet Aletta, maar Trijn: Amsterdams eerste vrouwelijke chirurgijn
Werkende vrouwen in vroegmodern Amsterdam lijken soms wel afwezig. Veel vrouwen waren natuurlijk actief in de huishouding of namen de zaak van hun man waar nadat deze was overleden, maar vrouwen die bijvoorbeeld een beroep in gildeverband uitoefenden, lijken een zeldzaamheid. Dat dit toch voorkwam in de meest gerespecteerde beroepsgroepen van Amsterdam, toont de vondst van een aantal akten bij notaris Pieter van Perssen aan. Hierin wordt melding gemaakt van Trijn Jacobs, de eerste vrouwelijke chirurgijn van Amsterdam.
Vondsten #7
Grote en kleine verhalen vlogen in het rond deze zomer. Met dit keer: een notaris die zijn naam voor eeuwig in marmer wil zien, een waarschuwing voor de swavelstocxman, en een leeuw op de Zeedijk - met dank aan Michiel de Ruijter.
Van wie is de straat?
Van wie zijn straten, stegen, markten en gangen? Voor het onderzoeksproject 'Freedom of the Streets. Gender and Urban Space in Europe and Asia 1600-1850' is het Amsterdamse notarieel van onschatbare waarde. Een gastbijdrage van Bob Pierik van de Universiteit van Amsterdam.
Van wijnkoopman tot VOC-dienaar
Afgelopen zomer stuitten we op een akte waarin sprake was van ene Matthias Bloemendal 'die met het schip Rooswijk in het begin van de jaere 1740 naar Oost-Indië uitvarende gebleven is'. Net als bij de eerdere opvarenden gingen de genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle op onderzoek uit. Wie was Matthias Bloemendal?
Hoogachtend geinsinueerd
In de afgelopen eeuwen waren huwelijken niet altijd gebouwd op ware liefde. Ouders regelden een goede partij om mee te trouwen en de liefde zou dan hopelijk later nog wel komen. Vaak werd dit gedaan om bezit veilig te stellen of juist uit te breiden. Dat hier nog wel eens tegenin gegaan werd bewijst het verhaal van Cornelia van der Plaat, die haar vader moest insinueren om de hand van haar geliefde.
Te goeder, of te kwader trouw?
Baron van Hanxleden en jonkvrouwe van Nieuwekerk, zomaar twee geliefden met de wens om elkaar te trouwen. Maar op een dag klopt priester Henricus Josephus Grasper aan bij de baron. Hij eist dat de baron overal vanaf ziet en de trouwgelofte en alle liefdesbrieven aan hem overhandigt. Zit de moeder van de jonkvrouw hierachter? En wat is de rol van de priester in deze relationele twist? Is hij te goeder, of te kwader trouw?
Die andere Gerrit Bicker
Een zoektocht naar VOC-oprichter Gerrit Bicker resulteerde in de reconstructie van de levenswandel van een tot op heden nog onbekende naamgenoot die distillateur en gasterijhouder was.
Een verdwenen schat
Op 13 januari 1729 werd het schip ‘De Jonge Abraham’ voor de kust van Venezuela in beslag genomen door twee Spaanse oorlogsschepen. Kapitein Gerbrand Pranger dacht slim te zijn, hij stuurde zijn opperstuurman er in het geheim op uit om het handelsgeld te begraven.
Een muzikaal gezelschap
Op 6 maart 1704 verschijnen drie componisten bij notaris Nicolaas Sonmans. Kunnen we van hen nog muziek terug vinden?
De geschiedenis volgens Bicker
‘Alle de documenten van de Familie en al het geene dat tot de Genealogie van dezelve eenigzints behoord’ liet Johanna Sara Pels bij haar dood na aan haar kleinzoon Jan Bernd Bicker, zo staat in een kwitantie van notaris Cornelis van Homrigh van 3 februari 1792. De Alle Amsterdamse Akten-vondst kwam terecht in 'De geschiedenis volgens Bicker'. Een gastbijdrage van Mariëlle Hageman.
Seecker jonge leeuw
In januari 1657 werd bij notaris Jacob de Winter een testament opgesteld waarin een 'seecker jonge leeuw', door viceadmiraal Michiel de Ruyter uit Noord-Afrika meegenomen, wordt genoemd. Wat deed deze leeuw in Amsterdam? En zou het een van de leeuwen kunnen zijn die door Rembrandt is getekend?
Op zoek naar de jonge man van Rembrandt
AAA-vrijwilliger Petra Schoenmaker las in de kranten over de spectaculaire vondst van een schilderij van de hand van Rembrandt door Jan Six en ging direct op onderzoek uit. Op basis van de veronderstelling van Jan Six dat het schilderij in 1633 of 1634 gemaakt moet zijn selecteerde Petra vijf potentiële kandidaten uit de Amsterdamse ondertrouwregisters. Een gastbijdrage.
Amsterdamse
Akten
van de Amsterdamse notarissen
Van wijnkoopman tot VOC-dienaar
Afgelopen zomer stuitten we op een akte waarin sprake was van ene Matthias Bloemendal 'die met het schip Rooswijk in het begin van de jaere 1740 naar Oost-Indië uitvarende gebleven is'. Net als bij de eerdere opvarenden gingen de genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle op onderzoek uit. Wie was Matthias Bloemendal?
Een muzikaal gezelschap
Op 6 maart 1704 verschijnen drie componisten bij notaris Nicolaas Sonmans. Kunnen we van hen nog muziek terug vinden?
Fijnbesnaarde vechtersbaas?
In de nacht van 18 mei 1615 werden kapitein Hendrick Cleuter en zijn buren plots uit hun slaap gerukt door 'getijer en gesmijt' op straat. Wat was er aan de hand? En was er misschien een relatie met Cleuters gedrag aan boord?
Hoogachtend geinsinueerd
In de afgelopen eeuwen waren huwelijken niet altijd gebouwd op ware liefde. Ouders regelden een goede partij om mee te trouwen en de liefde zou dan hopelijk later nog wel komen. Vaak werd dit gedaan om bezit veilig te stellen of juist uit te breiden. Dat hier nog wel eens tegenin gegaan werd bewijst het verhaal van Cornelia van der Plaat, die haar vader moest insinueren om de hand van haar geliefde.
De geschiedenis volgens Bicker
‘Alle de documenten van de Familie en al het geene dat tot de Genealogie van dezelve eenigzints behoord’ liet Johanna Sara Pels bij haar dood na aan haar kleinzoon Jan Bernd Bicker, zo staat in een kwitantie van notaris Cornelis van Homrigh van 3 februari 1792. De Alle Amsterdamse Akten-vondst kwam terecht in 'De geschiedenis volgens Bicker'. Een gastbijdrage van Mariëlle Hageman.
Niet Aletta, maar Trijn: Amsterdams eerste vrouwelijke chirurgijn
Werkende vrouwen in vroegmodern Amsterdam lijken soms wel afwezig. Veel vrouwen waren natuurlijk actief in de huishouding of namen de zaak van hun man waar nadat deze was overleden, maar vrouwen die bijvoorbeeld een beroep in gildeverband uitoefenden, lijken een zeldzaamheid. Dat dit toch voorkwam in de meest gerespecteerde beroepsgroepen van Amsterdam, toont de vondst van een aantal akten bij notaris Pieter van Perssen aan. Hierin wordt melding gemaakt van Trijn Jacobs, de eerste vrouwelijke chirurgijn van Amsterdam.
Te goeder, of te kwader trouw?
Baron van Hanxleden en jonkvrouwe van Nieuwekerk, zomaar twee geliefden met de wens om elkaar te trouwen. Maar op een dag klopt priester Henricus Josephus Grasper aan bij de baron. Hij eist dat de baron overal vanaf ziet en de trouwgelofte en alle liefdesbrieven aan hem overhandigt. Zit de moeder van de jonkvrouw hierachter? En wat is de rol van de priester in deze relationele twist? Is hij te goeder, of te kwader trouw?
Seecker jonge leeuw
In januari 1657 werd bij notaris Jacob de Winter een testament opgesteld waarin een 'seecker jonge leeuw', door viceadmiraal Michiel de Ruyter uit Noord-Afrika meegenomen, wordt genoemd. Wat deed deze leeuw in Amsterdam? En zou het een van de leeuwen kunnen zijn die door Rembrandt is getekend?
Vondsten #7
Grote en kleine verhalen vlogen in het rond deze zomer. Met dit keer: een notaris die zijn naam voor eeuwig in marmer wil zien, een waarschuwing voor de swavelstocxman, en een leeuw op de Zeedijk - met dank aan Michiel de Ruijter.
Die andere Gerrit Bicker
Een zoektocht naar VOC-oprichter Gerrit Bicker resulteerde in de reconstructie van de levenswandel van een tot op heden nog onbekende naamgenoot die distillateur en gasterijhouder was.
Op zoek naar de jonge man van Rembrandt
AAA-vrijwilliger Petra Schoenmaker las in de kranten over de spectaculaire vondst van een schilderij van de hand van Rembrandt door Jan Six en ging direct op onderzoek uit. Op basis van de veronderstelling van Jan Six dat het schilderij in 1633 of 1634 gemaakt moet zijn selecteerde Petra vijf potentiële kandidaten uit de Amsterdamse ondertrouwregisters. Een gastbijdrage.
Van wie is de straat?
Van wie zijn straten, stegen, markten en gangen? Voor het onderzoeksproject 'Freedom of the Streets. Gender and Urban Space in Europe and Asia 1600-1850' is het Amsterdamse notarieel van onschatbare waarde. Een gastbijdrage van Bob Pierik van de Universiteit van Amsterdam.
Een verdwenen schat
Op 13 januari 1729 werd het schip ‘De Jonge Abraham’ voor de kust van Venezuela in beslag genomen door twee Spaanse oorlogsschepen. Kapitein Gerbrand Pranger dacht slim te zijn, hij stuurde zijn opperstuurman er in het geheim op uit om het handelsgeld te begraven.
